Mark Kauw

Naam, functie en organisatie

Ik ben Mark Kauw, sinds twee jaar werk ik als projectmanager Duurzaamheid bij het Programma Duurzaamheid van de Universiteit Utrecht. Oorspronkelijk heb ik geografie gestudeerd en heb ik de eerste paar jaar in de ruimtelijke ordening gewerkt. Duurzaamheid is een thema waar ik me steeds meer mee bezighoud. Ik ben bijvoorbeeld vegetariër en reis niet meer met het vliegtuig. Een aantal jaar geleden heb ik besloten dat ik ook graag mijn werk zou willen wijden aan duurzaamheid. Ik ben toen begonnen met werken voor het project ‘de verborgen impact’. Dat is een boek en een beweging waarin we ook trainingen, lezingen en workshops verzorgen. Het project gaat over het concept dat wij met z’n allen veel meer impact hebben op de planeet met ons gedrag dan wat wij als mensen denken. Mensen denken wel aan de extra CO2-uitstoot van autorijden, maar niet zo zeer aan de impact van de productie van die auto. Of als je een stukje vlees eet, denken de meeste mensen niet aan de ontbossing en het watergebruik in de Amazone. Dat je met relatief kleine beslissingen grote impact kunt maken op het milieu is een gedachtegang die ik nu nog steeds toepas in mijn huidige baan bij het Programma Duurzaamheid.

Het Programma Duurzaamheid is een aantal jaar geleden opgericht om de Universiteit Utrecht te helpen verduurzamen. Als projectmanager mag ik projecten uitvoeren die daaraan bijdragen. Dat gaat dus over onderwijs, onderzoek en bedrijfsvoering. Hoe verbind je die aan elkaar? Wij willen er voor zorgen dat de UU als geheel een bijdrage levert aan duurzame transities.

Wat betekent het Utrecht Science Park voor jou?

Het Utrecht Science Park speelt een belangrijke rol in de duurzame doelstellingen van de Universiteit Utrecht. Het Programma Duurzaamheid ziet het gebied als een living lab. De universiteit heeft namelijk een unieke positie: het is een publieke en onafhankelijke instelling die grondeigenaar is van in totaal 300 hectare. Dit geeft kansen en een soort morele plicht om de duurzaamheidtransities eerst in je eigen gebied door te voeren: ‘practice what you teach’.

Binnen de universiteit is veel onderwijs en onderzoek op gebied van biodiversiteit, klimaatverandering en gezondheid. Allemaal thema’s die ook ‘sustainable development goals’ zijn. Door het Utrecht Science Park hebben we de kans om in het klein, maar wel in het echt, dingen uit te testen en experimenten uit te voeren.

Dus dat is wat we bedoelen met een living lab: we nodigen onze eigen studenten en onderzoekers uit om het gebied te gebruiken als een proeftuin. Als bepaalde experimenten in het klein lukken, kun je die daarna opschalen. Daarnaast kun je partners in het gebied en mensen uit de stad of regio uitnodigen om mee te doen en in het klein te ervaren hoe in de toekomst een duurzame wereld eruit zou kunnen zien.

Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld Wilfried van Sark, hoogleraar gespecialiseerd in onder andere zonnepanelen. Hij heeft een aantal testlocaties op daken van de UU, waar hij met studenten onderzoek doet naar de prestaties van zonnepanelen en de weersinvloeden. De resultaten van het onderzoek worden direct weer geïntegreerd in het systeem van de zonnepanelen.

Wat is de impact van het Utrecht Science Park op de samenleving? En wat is jouw rol daarin? 

Uiteindelijk wil je als universiteit de resultaten van de verschillende onderzoeken kunnen implementeren in het dagelijks leven, in de gewone maatschappij. Dat is de maatschappelijke impact die je als Universiteit Utrecht en het Utrecht Science Park door middel van het living lab kunt hebben. Wilfried van Sark is bijvoorbeeld ook betrokken bij projecten van het Utrecht Sustainability Institute (USI). In Overvecht is met ondersteuning van USI nu bijvoorbeeld een flat gerenoveerd en energieneutraal gemaakt met zonnepanelen erop. Dus dat is een volgende stap in het living lab project. Je kunt klein beginnen met alleen maar studenten en onderzoekers. De volgende stap is dat je er maatschappelijke partners bij haalt. Daarna kun je het verder gaan opschalen.

Universiteiten in het algemeen hebben in mijn ogen een belangrijke bijdrage in de transitie naar een duurzame samenleving. Ik zie mezelf als een klein radertje in het systeem. Het gaat uiteindelijk om wat de hele universiteit doet, maar als programma Duurzaamheid willen we het proces aanjagen en versnellen.

Wat is vanuit jouw rol je persoonlijke droom? Wat wil je over vijf of tien jaar bereikt hebben?

Ik heb geen concreet beeld waar ik mezelf zie over vijf of tien jaar. Wat me nu drijft, dat ik via mijn werk een bijdrage kan leveren aan de transitie naar een duurzame wereld, is wat mij over vijf of tien jaar hopelijk nog steeds drijft. Op welke  manier dat dan is, weet ik nog niet.

Voor het Programma Duurzaamheid en de UU hoop ik dat we in 2030 het concept van living lab verder in praktijk hebben gebracht. Dat we op allerlei manieren de wetenschap verbinden aan het onderwijs en aan de bedrijfsvoering. Ik zie voor me dat de UU een voorbeeldrol zal vervullen. Dat als mensen iets willen weten over de combi van zonnepanelen en biodiversiteit, ze ons testveld komen bekijken. Daarnaast hoop ik dat de 5.000 afstudeerders van de Universiteit Utrecht met genoeg kennis de wereld in gaan om duurzame leiders te worden. Dat zij gaan bepalen wat de nieuwe koers van grote bedrijven wordt en nieuwe startups opzetten die een duurzame wereld maken. Ik geloof echt dat dat veruit de grootste impact is die we kunnen hebben. Dat onze studenten een nieuwe duurzame wereld gaan vormgeven.

Meer verhalen

Meer verhalen

Lees meer

Robin Lechner

Peter Luijten

Burgemeester Sharon Dijksma