Universiteit Utrecht maakt groen Arboretumpark in het Utrecht Science Park

_{Groene verbinding; Arboretumpark}

^{Afbeelding ontwerp Arboretumpark - Deltavormgroep}

Het Arboretumpark (werktitel) belooft niet alleen een groene transformatie van het Noordwestcluster in het Utrecht Science Park, maar ook een verrijking van de algehele campusbeleving. Het park vormt een groene loper van de Utrecht Science Park-gebouwen naar de Botanische Tuinen. Het woord arboretum stamt van het Latijnse 'arbor' = boom. Een arboretum (meervoud: arboreta) is een gespecialiseerd deel van de Botanische Tuinen, waarin de huidige en toekomstige bomencollectie wordt beheerd. 

Met de komst van een Circulair Paviljoen als entree naar de tuinen, het herstel van de Hoofddijk en het toegankelijk maken van de bomencollectie van de Botanische Tuinen vormt het Arboretumpark een belangrijke schakel in het ontwikkelen van een groene, duurzame campus. Een plek voor ontspanning en natuurbeleving, voor alle studenten, medewerkers en bezoekers in het Utrecht Science Park. 

^{Bird-eye afbeelding Arboretumpark - Deltavormgroep}

Zicht op fort Hoofddijk verbeteren

Het verbeteren van de zichtbaarheid en beleefbaarheid van Fort Hoofddijk, onderdeel van UNESCO Werelderfgoed Nieuwe Hollandse Waterlinie, en het doortrekken van een watergang zijn een belangrijk onderdeel van het plan. Deze ingreep moet ervoor zorgen dat de Botanische Tuinen een natuurlijke grens krijgt met betere zichtlijnen naar Fort Hoofddijk. Daardoor kan een deel van de hekken verdwijnen. Het Arboretum, de bijzondere bomencollectie van de Botanische Tuinen, wordt zo onderdeel van een openbaar toegankelijk park. Het park biedt niet alleen een groene campusbeleving, maar dient ook als een natuurlijke overgang tussen verschillende gebieden. Door het herstel van de Hoofddijk verbetert bovendien de waterberging in het gebied.

^{Fort Hoofddijk}

Ontwerp Arboretumpark

Het ontwerp van het Arboretumpark richt zich op behoud van de aanwezige bomen. Gerard van Buiten, Hortulanus bij de Botanische Tuinen, vertelt: “We zijn natuurlijk ontzettend zuinig op onze collectie. Om de wat meer kwetsbare planten te beschermen tegen konijnen (en mensen met slechte bedoelingen), staan de tuinen achter een hek. Dat is meteen een nadeel, want zo zijn ze alleen te bewonderen tijdens onze openingstijden. Door het verleggen van de grens wordt een deel van onze bijzondere bomencollectie straks toegankelijk voor iedereen en op alle tijden. Bovendien voegen we graag ‘Outdoor Learning Spaces. toe, zodat het Arboretum onderdeel kan worden van lesprogramma’s in de buitenlucht.” De universiteit heeft Deltavormgroep uit Utrecht uitgekozen om het ontwerp te maken. 

^{Ontwerptekening arboretumpark - Deltavormgroep}

Botanische Tuinen

Binnen de contouren van het Arboretumpark speelt de Botanische Tuinen dus een centrale rol. De tuinen en het Arboretumpark vormen samen het groene hart van het Utrecht Science Park. Door de inrichting en beplanting van het park ontstaat een geleidelijke overgang van het parklandschap naar de weelderige wereld van de Botanische Tuinen. “Met ruim 175.000 bezoekers per jaar zijn de tuinen voor veel studenten, medewerkers en bezoekers nu al een perfecte plek om te ontspannen.” aldus drs. Fenna Hanraets, operationeel directeur van de Botanische Tuinen. “Het aantal bezoekers neemt nog altijd toe en door deze ontwikkeling zijn de tuinen straks nog beter zichtbaar en beleefbaar vanuit alle hoeken van de campus.”

Circulair Paviljoen

Het Circulair Paviljoen, dat straks een centrale plek inneemt in het park, fungeert als brug tussen het openbaar gebied en de Botanische Tuinen. Het wordt de nieuwe hoofdentree van de Botanische Tuinen, maar biedt ook ruimte aan allerlei initiatieven die te maken hebben met duurzaamheid en circulariteit. Hanraets: “Het Circulair Paviljoen wordt dé duurzame huiskamer van de universiteit waar verbinding op dit thema tot stand komt. Een plek waar wetenschap wordt gedeeld en waar publiek en wetenschap elkaar ontmoeten, zowel georganiseerd als spontaan. Er is ruimte voor lezingen, workshops, discussiepanels en meer. En dat in het groene hart van het Utrecht Science Park.” Meer weten over het circulair paviljoen? Kijk op de website of mail naar circulairpaviljoen@uu.nl.

Biodiversiteit

De Universiteit Utrecht werkt aan het versterken van de biodiversiteit in het Utrecht Science Park. In dit project kijkt de Biodiversiteitsraad mee met de plannen. “Het nieuwe Arboretumpark draagt door behoud van de bomencollectie, het verbinden van verschillende groene delen en de aanleg van natuurvriendelijke oevers bij aan het herstel- en de versterking van de biodiversiteit van het USP. Dit vormt een mooie aanvulling op het biodiversiteitsherstelplan van het gehele USP.” aldus de Biodiversiteitsraad.

Gefaseerde ontwikkeling

Het Arboretumpark maakt deel uit van het Gebiedsplan Noordwest dat momenteel nog in ontwikkeling is. De ontwikkeling past bovendien binnen de kaders van de Omgevingsvisie USP van de gemeente Utrecht. Het park wordt in fasen aangelegd.   

_{Fase 1: Nu – april 2024}

In de eerste fase wordt de oude Evolutietuin (voormalige systeemtuin) opgeruimd. De afgelopen jaren is deze tuin al vervangen door de nieuwe Evolutietuin. Er worden gazons aangelegd, meubels geplaatst en een wandelpad aangelegd, zodat het gebied zo snel mogelijk gebruikt kan worden.

_{Fase 2: september 2025 – april 2026}

In de tweede fase wordt de zichtbaarheid en beleefbaarheid van de Hoofddijk hersteld en maken we een nieuwe watergang. Daardoor kunnen de hekken van de tuinen worden verwijderd. Het Arboretumpark wordt verder ingericht en toegankelijk gemaakt.

_{Fase 3: 2028 - 2029}

In de derde fase wordt het parklandschap uitgebreid door het ‘afkoppelen’ van de Budapestlaan en het verwijderen van de parkeerplaats. Dit gebeurt wanneer de parkeervoorziening op een andere plek in het Utrecht Science Park is gecompenseerd.

Bron: Universiteit Utrecht